ΠΩΣ ΝΑ ΜΕΓΑΛΩΣΕΤΕ ΕΝΑ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟ ΠΑΙΔΙ (12-24 ΜΗΝΩΝ)

Από την  Jill Storey

Πηγή: http://www.babycenter.com/0_how-to-raise-a-happy-child-12-to-24-mo_1492315.bc?scid=mbtw_post22m_3w:219&pe=2Uuq0Uu

Μετάφραση: Χρύσανθος Θεοχάρης

    Τα κυριότερα σημεία:

Μάθε πώς να διαβάζεις τα σήματα

Άφηνε περιθώρια για παιχνίδι και χαρά

Βοήθησέ τα να καλλιεργήσουν τα ταλέντα τους

Υγιή σώματα ίσον χαρούμενα παιδιά

Άφησέ τα να δώσουν τη δική τους μάχη με τα  προβλήματά τους

Δώστα το δικαίωμα να είναι λυπημένα ή νευριασμένα

Γίνε θετικό παράδειγμα προς μίμηση

Μάθε τα να ασχολούνται με πράγματα που αξίζουν

Σαν κάθε γονιό που θέλει το καλύτερο για τα παιδιά του, η  Trish Bragg έκανε τα πάντα ώστε τα παιδιά της – η Ιζαμπέλα, ο Τσάρλυ και η Μάντελιν – να είναι υγιή, να γεμίζουν την ημέρα τους με ενδιαφέρουσες δραστηριότητες και να τους προσφέρεται άφθονη αγάπη χωρίς όρους. Παρόλ’ αυτά, υπάρχει μια ερώτηση που την απασχολεί έντονα, όπως και κάθε άλλο γονιό: Είναι τα παιδιά μου ευτυχισμένα;

Θα εκπλαγείτε όταν πληροφορηθείτε την αλήθεια για το τί κάνει τα παιδιά ευτυχισμένα. Οι ειδικοί στον τομέα της παιδικής ανάπτυξης μας λένε πως η ευτυχία δεν είναι κάτι που μπορείς να δώσεις σε ένα παιδί σαν να ήταν ένα δώρο σε περιτύλιγμα. Αντίθετα, λέει ο Edward Hallowell, ψυχίατρος και συγγραφέας του βιβλίου The Childhood Roots of Adult Happiness (Οι Παιδικές Ρίζες της Ευτυχίας των Ενηλίκων), τα παιδιά που τα έχουν όλα σε αφθονία – είτε με την έννοια ότι διαθέτουν πληθώρα παιχνιδιών είτε με την έννοια ότι είναι καλά προστατευμένα από προβλήματα και από κάθε τι που μπορεί να τους διαταράξει την άνεση και τη βολή τους – έχουν περισσότερες πιθανότητες να καταντήσουν έφηβοι γεμάτοι βαρεμάρα, κυνικοί και χωρίς χαρά. «Τα στοιχεία που βάσιμα προοιωνίζουν ευτυχισμένη ζωή είναι εσωτερικά και όχι εξωτερικά», λέει ο  Hollowell, ο οποίος τονίζει πως έχει μεγάλη σπουδαιότητα να βοηθάμε τα παιδιά μας να αναπτύξουν εσωτερικά εργαλεία στα οποία θα μπορούν να βασίζονται σ’ ολόκληρη τη ζωή τους.

Τα καλά νέα είναι πως δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός στην παιδοψυχολογία για να μπορέσεις να μεταδώσεις στα παιδιά σου την εσωτερική δύναμη και τη σύνεση που χρειάζονται για τη σωστή αντιμετώπιση των σκαμπανεβασμάτων της ζωής. Με υπομονή και ελαστικότητα ο κάθε γονιός μπορεί να βάλει τα θεμέλια για πού θα προσφέρουν στα παιδιά του μια ευτυχισμένη ζωή.

Μάθε να διαβάζεις τα σήματα

Κατά πάσα πιθανότητα το παιδάκι σου τα καταφέρνει καλά να σου δίνει να καταλαβαίνεις αν κάτι τον ευχαριστεί ή τον δυσαρεστεί. Το πρόσωπό του λάμπει όλο χαμόγελο όταν έρχεσαι σπίτι και κλαίει απαρηγόρητο όταν δεν μπορεί να βρει την αγαπημένη του κουβερτούλα. Όμως, παρόλ’ αυτά πιθανό να αναρωτιέσαι αν γενικά είναι ευχαριστημένο και ικανοποιημένο. Τα σημάδια κατά κανόνα είναι ξεκάθαρα: Το ευτυχισμένο παιδί χαμογελάει, παίζει, δείχνει περιέργεια, δείχνει ενδιαφέρον για τα άλλα παιδιά και δεν χρειάζεται συνεχή ερεθίσματα. Απ’ την άλλη μεριά, λέει ο Hallowell, τα σημάδια του μη-ευτυχισμένου (δυστυχισμένου) παιδιού είναι επίσης ξεκάθαρα: είναι αποτραβηγμένο, ήσυχο, δεν τρώει αρκετά, δεν αναμειγνύεται αυθόρμητα με άλλα παιδιά, δεν παίζει, δεν ρωτάει, δεν γελάει και δεν χαμογελάει, δεν πολυμιλάει.

Αν το παιδί σας είναι απ’ τη φύση του ντροπαλό ή εσωστρεφές που δεν γελάει πολύ και δεν θέλει πολλά πολλά, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα πως είναι δυστυχισμένο. Η ντροπαλότητα  δεν είναι το ίδιο πράγμα με τη λύπη. Όμως, θα πρέπει να προσπαθήσεις πολύ περισσότερο να ερμηνεύσεις τα σημάδια που στέλνει. Ο Hallowell επισημαίνει πως θα πρέπει να προσέχεις ιδιαίτερα για τυχόν απότομες και σημαντικές αλλαγές στη συμπεριφορά του – π.χ. αν παρουσιάζει μεγαλύτερη τάση για απομόνωση ή αν δείχνει φοβισμένο – που ενδεχομένως υποδεικνύουν προβλήματα που δεν θα πρέπει να αφήσεις απαρατήρητα.

Ο  Paul C. Holinger, καθηγητής ψυχιατρικής στο  Rush-Presbyterian  Ιατρικό Κέντρο του Σικάγου «Ο Άγιος Λουκάς» έχει προσδιορίσει εννιά εγγενή «σήματα» που χρησιμοποιούν τα μωρά για να κοινοποιήσουν τα συναισθήματά τους. Μπορείς και συ να αναγνωρίσεις τα σήματα αυτά στο δικό σου νήπιο. Δύο απ’ τα σήματα αυτά είναι θετικά και είναι τό «ενδιαφέρον» και η «ευχαρίστηση». Στα αρνητικά ανήκουν τα σήματα «συμφορά», «θυμός», «φόβος» και εκφράζουν πολύ χαρακτηριστικά το δυστυχισμένο παιδί.

Οι πιο πολλοί γονείς αναγνωρίζουν πως ένα φοβισμένο παιδί που εκνευρίζεται εύκολα είναι δυστυχισμένο. Ο Holinger όμως διαπίστωσε πως πολλοί γονείς δεν διακρίνουν πως ένα θυμωμένο παιδί συνήθως με το θυμό του δίνει έκφραση στη λύπη του. Άσχετα απ’ την ηλικία, «ο θυμός είναι απλούστατα περίσσια θλίψη», λέει ο Holinger. Όταν το παιδί σου χτυπάει τον αδερφό του ή πετάει τα παιχνίδια του, αυτό σημαίνει πως είναι θλιμμένο σε βαθμό που είναι πέρα απ’ τις δυνάμεις του να διαχειριστεί.

Το νήπιό σου προφανώς έχει τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο με τον οποίο σου δείχνει να καταλάβεις ότι αντιμετωπίζει μια δύσκολη κατάσταση. Κάποια νήπια αποτραβιούνται, κάποια έχουν νευρικά ξεσπάσματα, ενώ άλλα παρουσιάζουν έντονες τάσεις προσκόλλησης και εξάρτησης. Όσο περισσότερο μαθαίνεις την ιδιοσυγκρασία του παιδιού σου, τόσο θα είσαι σε θέση να διαβάζεις τα σημάδια που δείχνουν πως κάτι δεν πάει καλά στον κόσμο του.

Άφηνε περιθώρια για παιχνίδι και χαρά

Αν και γενικά υπάρχει η εντύπωση πως το όνειρο του κάθε παιδιού είναι ατέλειωτο παιχνίδι και παγωτό σε κάθε γεύμα, στην πραγματικότητα αυτό που κάνει το παιδάκι σου να ξεχειλίζει από ευτυχία είναι πολύ πιο απλό και λέγεται Εσύ.  Αυτό ακριβώς είναι το πρώτο κλειδί, σύμφωνα με τον Hallowell, να προκύψει ένα ευτυχισμένο παιδί. «Δεθείτε μαζί τους, παίξτε μαζί τους», συμβουλεύει. «Αν παίζοντας μαζί τους σας κάνει χαρούμενους, είναι και εκείνα χαρούμενα. Αν καταφέρετε να δημιουργήσετε παιδιά δεμένα με τους γονείς, έχετε κάνει το μεγαλύτερο όλων των βημάτων που χρειάζονται για να για να γίνει το παιδί σας εγγυημένα ευτυχισμένο».

Το παιχνίδι δίνει χαρά. Επιπλέον, το παιχνίδι είναι ο τρόπος που το παιδί σου αποκτά τις δεξιότητες που του είναι απαραίτητες για τη μελλοντική ευτυχία του. Το ελεύθερο, δημιουργικό παιχνίδι το βοηθάει να ανακαλύψει αυτό που το ευχαριστεί και αναζητάει, όπως να φτιάχνει πύργους με τους κύβους του, να παίζει νοσοκομείο με τα κουκλάκια κλπ. Όλα αυτά του δείχνουν το δρόμο προς ένα επάγγελμα που θα του δίνει για όλη του τη ζωή  χαρά σαν αυτή που αντλεί απ’ το παιχνίδι. Παιχνίδι δεν σημαίνει απαραίτητα μαθήματα μουσικής, αθλητικές δραστηριότητες ή παιχνίδια που παίζονται με συγκεκριμένο τρόπο. Παιχνίδι γίνεται όταν το παιδί εφευρίσκει, δημιουργεί και ονειρεύεται.

Βοήθησέ τα να καλλιεργήσουν τα ταλέντα τους

Η συνταγή του Hallowell για ευτυχία που κρατάει μια ζωή περιέχει μια περίεργη παραλλαγή: Συχνά ευτυχισμένοι άνθρωποι είναι αυτοί που έχουν αποκτήσει κάποια σημαντική δεξιότητα. Για παράδειγμα, όταν το νήπιό σου προσπαθεί να μάθει πώς να σου πετάει τη μπάλα, μαθαίνει απ’ τις αποτυχημένες προσπάθειες – και βέβαια μαθαίνει την επιμονή και την πειθαρχημένη προσπάθεια. Τελικά μαθαίνει τη χαρά της επιτυχίας, μια χαρά που είναι αποτέλεσμα των δικών του προσπαθειών.

Παράλληλα κερδίζει την ανταμοιβή της αναγνώρισης των άλλων για τα κατορθώματά του. Ακόμα πιο σημαντικό, ανακαλύπτει πως έχει, σε κάποιο βαθμό, τον έλεγχο της ζωής του. Αν προσπαθήσει να κάνει κάτι, νοιώθει ικανοποίηση ανακαλύπτοντας πως με την υπομονή του έχει τη δυνατότητα κάποια στιγμή να τα καταφέρει. Οι έρευνες δείχνουν πως αυτή η αίσθηση ελέγχου είναι σημαντικός παράγοντας που θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην ευτυχία του ως ενήλικα.

Ο Hallowell προειδοποιεί πως είναι απαραίτητο για τα παιδιά, όπως και για τους ενήλικους, να ακολουθούν τα δικά τους ενδιαφέροντα. Σε αντίθετη περίπτωση δεν θα αντλούν ευχαρίστηση απ’ τις επιτυχίες τους. Η Ρεβέκκα Μαρκς, μητέρα δυο παιδιών απ’ το Οχάϊο, λέει πως το υπ’ αριθμόν ένα ενδιαφέρον του τριών χρόνων γιού της Ζαχαρία είναι οι οικοδομικές εργασίες. «Λατρεύει το χτίσιμο, κατασκευάζει πολλά και διάφορα και βοηθάει τον πατέρα του να διεκπεραιώνουν διάφορα κατασκευαστικά προγράμματα. Όλ’ αυτά τον βοηθούν να νοιώθει πολύ ευχαριστημένος με τον εαυτό του. Η προσπάθειά μας είναι πάντα προς την κατεύθυνση του να τον βοηθούμε σ’ ό,τι διαθέτει φυσικά τάλαντα, με λίγα λόγια σ’ ό,τι τον ευχαριστεί περισσότερο».

Υγιή σώματα σημαίνει ευτυχισμένα παιδιά

Αρκετός ύπνος, άσκηση και υγιεινή διατροφή παίζουν σημαντικό ρόλο στην ευημερία όλων  και ιδιαίτερα των παιδιών. Τα νήπια από τη φύση τους έχουν αδυναμία στην γυμναστική. Όταν δίνεις στο παιδί σου αρκετό χρόνο να τρέχει και να παίζει έξω απ’ το σπίτι το βοηθάς να διατηρεί καλή διάθεση. Πρόσεχε όμως να σέβεσαι την ανάγκη του παιδιού σου να έχει ένα βασικό ημερήσιο πρόγραμμα. Υπάρχουν κάποια παιδιά που είναι άνετα και χαλαρά. Τα περισσότερα νήπια όμως είναι πιο ευτυχισμένα όταν έχουν ένα σταθερό πρόγραμμα και γνωρίζουν τί πρόκειται να ακολουθήσει.

Καλό θα ήταν να προσέχεις και να παρακολουθείς τη σχέση που (μπορεί να) υπάρχει ανάμεσα στα φαγητά που τρώει και στην ψυχική του διάθεση. Για παράδειγμα, μερικοί γονείς βρίσκουν πως  ενώ η ζάχαρη μπορεί να δίνει στο παιδί τους ενέργεια απ’ την άλλη μπορεί να προκαλεί σκαμπανεβάσματα στην ψυχολογία του και επιθετική συμπεριφορά. Αλλεργίες και ευαισθησίες σε τροφές επίσης μπορούν να παίξουν ρόλο στη συμπεριφορά και τη διάθεση του παιδιού σου.

Άφησέ τα να δώσουν τη δική τους μάχη με τα προβλήματά τους

Ίσως αντιτάξεις:  Μα δεν είναι ο ρόλος μου να κάνω το παιδί μου ευτυχισμένο; Δεν θα πρέπει να επέμβω αμέσως και να βελτιώσω την κατάσταση; Το αντίθετο, λέει η Carrie Masia-Warner, παιδοψυχολόγος και αναπληρώτρια διευθύντρια του Ινστιτούτου για το Άγχος και τις Διαταραχές Ψυχικής Διάθεσης στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. Είναι ένα λάθος, λέει, που κάνουν πολλοί καλοπροαίρετοι και γεμάτοι αγάπη για τα παιδιά τους γονείς.

«Οι γονείς προσπαθούν πάντα να κάνουν τα πράγματα καλύτερα για τα παιδιά τους, ώστε να είναι συνεχώς ευτυχισμένα. Η στάση αυτή δεν είναι ρεαλιστική. Μην προσπαθείτε πάντα να παρεμβαίνετε και να διορθώνετε τα πράγματα», συμβουλεύει η Masia-Warner. «Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να ανέχονται κάποιο βαθμό στενοχώριας και κάποιο επίπεδο δυστυχίας». Αφήστε τα να το παλέψουν, να ψάξουν για λύσεις από μόνα τους. Με τον τρόπο αυτό θα μάθουν πώς να αντιμετωπίζουν δύσκολες καταστάσεις στη ζωή».

O Hallowell συμφωνεί πως όταν δίνουμε στα παιδιά το περιθώριο να αποκτήσουν ένα ευρύ φάσμα εμπειριών, ακόμη και δύσκολες ή απογοητευτικές, αυτό τα βοηθάει να αποκτήσουν ένα απόθεμα εσωτερικής-ψυχικής δύναμης που οδηγεί στο δρόμο της ευτυχίας. Είτε πρόκειται για ένα μωρό 7 μηνών που προσπαθεί να μπουσουλήσει είτε για ένα παιδί 7 χρόνων που παλεύει με ένα πρόβλημα αφαίρεσης, επιμένει ο Hallowell, θα τα πάει καλύτερα στην αντιμετώπιση κάθε είδους δυσκολιών όταν το παλέψει μόνο του ξανά και ξανά και φέρει θετικά αποτελέσματα.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως τα παιδιά δεν θα πρέπει να ζητούν βοήθεια όταν τη χρειάζονται, όμως ο δικός σου ρόλος δεν είναι να τους προσφέρεις έτοιμες λύσεις αλλά να τα βοηθήσεις να μάθουν να αναζητούν και να βρίσκουν την λύση μόνα τους. Έχει μεγάλη σημασία για τη μελλοντική ευτυχία του παιδιού σου να μάθει να χειρίζεται τις αναπόφευκτες απογοητεύσεις και εμπόδια της ζωής.

Αν το παιδί σου αναπτύξει το αίσθημα της ανεξαρτησίας και της αυτοπεποίθησης, αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα μεγαλύτερη αυτό-εκτίμηση και ευτυχία. Ένας τρόπος να βοηθήσεις το νήπιό σου να αναπτύξει τα ποιοτικά αυτά στοιχεία του χαρακτήρα είναι να το αφήνεις να μάθει να παίζει μόνο του για δέκα ή δεκαπέντε λεπτά και για αρκετές φορές κάθε μέρα.

Δώστε το δικαίωμα να είναι λυπημένα ή νευριασμένα

Όταν το παιδί σου κάθεται κατσουφιασμένο σε μια γωνιά κατά τη διάρκεια ενός πάρτι γενεθλίων, η πιο φυσική αντίδραση από μέρους σου είναι προφανώς να το πιέσεις να πάει με τα άλλα παιδιά και να διασκεδάσει μαζί τους. Είναι όμως σημαντικό να του επιτρέψεις να είναι λυπημένο. Ο Hallowell το θεωρεί ανησυχητικό που «μερικοί γονείς ανησυχούν κάθε φορά που το παιδί τους παραγκωνίζεται από κάποια συντροφιά ή δεν προσκαλείται σε κάποιο πάρτι γενεθλίων ή κλαίει γιατί κάπου δεν πήρε αυτό που θα ήθελε».

Τα ίδια τα παιδιά χρειάζεται να μάθουν πως δεν χάλασε ο κόσμος αν μερικές φορές δυσαρεστούνται από κάτι ή κάποιον. Και η λύπη είναι μέρος της ζωής. Αν προσπαθούμε να καταπνίξουμε κάθε λυπηρή κατάσταση απ’ τη ζωή του παιδιού μας, αυτό που θα πετύχουμε τελικά είναι να κάνουμε το παιδί να πιστέψει πως είναι κακό να αισθάνεται λύπη. Όχι! Θα πρέπει να τους δώσουμε το δικαίωμα να βιώνουν τα συναισθήματά τους, ακόμη και τη λύπη.

Μπορείς να ενθαρρύνεις το παιδί σου να προσδιορίζει τα συναισθήματα του και τα περιγράφει με λόγια. Ακόμη και όταν το παιδί είναι πολύ μικρό και δεν μιλάει ακόμη, θα μπορούσες να του δείχνεις φωτογραφίες από φάτσες και να το ρωτάς ποια φάτσα αισθάνεται το ίδιο με αυτό. Τα μικρά παιδιά αντιλαμβάνονται πολύ γρήγορα λέξεις που περιγράφουν συναισθήματα όπως «χαρούμενος» ή «θυμωμένος». Όταν θα είναι σε θέση να περιγράψουν τα συναισθήματά τους με λόγια, τότε τους δίνονται πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες να αναγνωρίζουν και να ρυθμίζουν τα συναισθήματά τους.

«Όταν ένα μικρό παιδί νοιώθει θυμωμένο, αυτό του προκαλεί μεγάλο φόβο γιατί δεν καταλαβαίνει από πού προέρχεται», λέει η Rebecca Marks, μητέρα δύο παιδιών απ’ το Οχάιο. Όταν η 14μηνη κόρη της Madeline νευριάζει ή χτυπάει, η Marks της λέει: «Ξέρω πως είσαι απογοητευμένη ή θυμωμένη». Με αυτό τον τρόπο η Madeline μαθαίνει να αναγνωρίζει τα συναισθήματά της και να τα κατονομάζει. Τότε είναι που μπορούμε να της διδάξουμε να χρησιμοποιεί λόγια αντί να χτυπάει».

Η Masia-Warner όμως προειδοποιεί ότι δεν πρέπει να αντιδρούμε υπερβολικά στα αρνητικά συναισθήματα του παιδιού μας. «Είναι φυσιολογικό για τα μικρά παιδιά να αντιδρούν έντονα ή να δείχνουν νευρικότητα ή έστω να κολλούν πάνω μας όταν κάτι δεν πάει καλά στο περιβάλλον τους. Δεν είναι κάτι το σοβαρό, ούτε σημαίνει πως είναι δυστυχισμένα».

Γίνε θετικό παράδειγμα προς μίμηση

Σύμφωνα με τη Dora Wang, καθηγήτρια ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου του Νέου Μεξικού και μητέρα της τριών χρόνων κόρης της Ζωής, τα συμπεράσματά των ερευνών υποδηλώνουν πως μπορείς να μεταδώσεις την ιδιοσυγκρασία σου στα παιδιά σου όχι κατ’ ανάγκη μέσα απ’ τα γονίδια αλλά μέσα απ’ τη συμπεριφορά σου και το μοντέλο ανατροφής που ακολουθείς.

Άσχετα αν αυτό είναι καλό ή κακό, είναι όμως γεγονός πως τα παιδιά αντιγράφουν  τις διαθέσεις και τα συναισθηματικά πρότυπα των γονιών τους. Ακόμη και τα μωρά μιμούνται το συναισθηματικό  στυλ των γονιών τους, πράγμα που ενεργοποιεί συγκεκριμένους νευροδιαβιβαστές. Με άλλα λόγια, όταν χαμογελάς χαμογελάει και το παιδί σου και ο εγκέφαλός του «προγραμματίζεται» για χαμόγελο. Προσοχή όμως! Να εκφράζεσθε πηγαία, όχι υποκριτικά γιατί τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να διαισθάνονται και να ξεχωρίζουν το γνήσιο και το προσποιητό. Αν βάλεις στόχο να βρίσκεις ευχαρίστηση σε μικροπράγματα και να εκφράζεις με λόγια την ευγνωμοσύνη σου για ό,τι σε ευχαριστεί, τότε θα γίνεις ένα θετικό πρότυπο για το παιδί σου.

Μπορείς να βοηθήσεις το παιδί σου να βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο. Για παράδειγμα, αν ο καιρός είναι πολύ βροχερός και δεν μπορείτε να πάτε στην παιδική χαρά, πες του πως είναι μια εξαιρετική ευκαιρία να ψήσετε κουλουράκια. Η Sharon Cohn απ’ το Νιού Τζέρσεϋ λέει στα παιδιά της: «Να είσθε ευχαριστημένα με αυτά που έχετε και όχι λυπημένα για αυτά που δεν έχετε». Το όλο τελετουργικό ενός οικογενειακού γεύματος θα μπορούσε να γινόταν πιο όμορφο αν το κάθε μέλος της οικογένειας – συμπεριλαμβανόμενου και του νηπίου σας – περιέγραφε το μέρος εκείνο της ημέρας που ήταν το πιο όμορφο γι’ αυτό.

H Peggy O’ Leary απ’ την Μοντάρα της Καλιφόρνια διαπιστώνει πως όταν εκείνη είναι στρεσαρισμένη τα δύο της παιδιά αντιδρούν άμεσα σ’ αυτό. «Γίνονται σιωπηλά και ζαρώνουν σε μια γωνιά». Μια μέρα που η O’ Leary ένοιωθε πεσμένη, ο γιός της August της είπε: «Έλα να παίξουμε όπως όταν ήσουν χαρούμενη». Αυτό την έκανε να αντιληφθεί πόσο ευαίσθητο ήταν το παιδί στις μεταβολές στη διάθεσή της. Τώρα προσπαθεί συνειδητά να δείχνει πιο θετική στάση στα παιδιά της.

Όμως, δεν χρειάζεται να κρύβεις τα αρνητικά σου συναισθήματα. Μπορείς να δείχνεις στα παιδιά σου π.χ.  τη λύπη σου που έσπασες το αγαπημένο σου βάζο. Και αν προσθέσεις πως τώρα προτίθεσαι να το αντικαταστήσεις με ένα πιο μεγάλο, αυτό θα τους δώσει το δίδαγμα πως η λύπη είναι μέρος της ζωής και πως πάντα έχουμε τη δυνατότητα να δίνουμε λύσεις στα προβλήματά μας.

Αν όμως πιάνεις τον εαυτό σου να είσαι σχεδόν μόνιμα στρεσαρισμένη, τότε θα πρέπει να ζητήσεις βοήθεια. «Γονείς που πάντα βρίσκονται κάτω απ’ τη σκιά της κατάθλιψης, κατά κανόνα δεν είναι σε θέση να δείχνουν συνέπεια και σταθερότητα στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους. Δεν μπορούν να τους δώσουν σταθερή κατεύθυνση, δεν έχουν τη σωστή εσωτερική διάθεση που είναι απαραίτητη για να επαινούν και να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους και ούτε μπορούν να παίζουν και να χαίρονται μαζί τους. Η δική τους προβληματική ψυχική υγιεινή αναπόφευκτα θα δημιουργήσει προβλήματα και στα παιδιά», λέει η Masia-Warner.

Μάθε τα να ασχολούνται με πράγματα που αξίζουν

Καθώς το νήπιό σου μεγαλώνει, έχεις τη δυνατότητα να του διδάξεις πόση ικανοποίηση αντλεί κανείς βοηθώντας τους άλλους. Οι έρευνες δείχνουν πως οι άνθρωποι που ασχολούνται με πράγματα που έχουν νόημα και σκοπό είναι πιο δύσκολο να πέσουν θύματα της κατάθλιψης. Η Sharon Cohn λέει πως οι αγαθοεργίες και η προσφορά βοήθειας σε άλλους έχουν κεντρική θέση στη ζωή της οικογένειάς της. Ακόμη και μικρά παιδιά μπορούν να ωφεληθούν και να πάρουν σημαντικά μαθήματα για τη ζωή τους από τέτοια παραδείγματα. Όταν η Ρεβέκκα, η 5χρονη κόρη της Cohn, και οι συμμαθήτριές της,  πληροφορήθηκαν για τον τυφώνα «Κατρίνα» συγκέντρωσαν διάφορα σχολικά είδη και τσάντες πλάτης για τα παιδιά που έχασαν τα υπάρχοντά τους. Ακόμη και απλή βοήθεια στις δουλειές του σπιτιού (π.χ. να βάζει τα λερωμένα ρούχα στο καλάθι με τα άπλυτα) μπορεί να βοηθήσει το νήπιο να νοιώθει πως προσφέρει κάτι σημαντικό.